Postgraduaat Mens- en Milieuvriendelijk Bouwen en Wonen 2023 - 2024

• De opleiding neemt je mee doorheen alle facetten van een mens- en milieuvriendelijk project en leert je hoe die te ontwerpen, bouwen, beheren en evalueren. 
• De opleiding daagt je uit om holistisch en kritisch na te denken over de gebouwde en niet gebouwde woon-, werk- en leefomgeving.
• Je krijgt multidisciplinaire inzichten. Naast bouwtechnische en ecologische, komen ook sociale en economische topics aan bod. 
• Het docententeam bestaat uit zowel academici als praktijkexperts. Zij baseren hun lessen op de recentste onderzoeksbevindingen en ontwikkelingen. Praktische kennis doe je op via diverse plaats- en werfbezoeken, demo’s, workshops en praktijkoefeningen. 
• Je verrijkt je kennis op verschillende niveaus. Zowel het concrete gebouw, de ruimtelijke ontwikkeling en de omgeving, als het ruimer kader van regeneratieve ontwikkeling komen aan bod. 
• Je raakt vertrouwd met de verwevenheid van een bouw- en woonproject met de gebruikte materialen, de fysieke omgeving én het sociale speelveld waarin het zich bevindt. Je ondervindt hoe belangrijk de maatschappelijke functie van een gebouw is en hoe het in interactie staat met de gebruikers ervan. 
• Je ontwikkelt een brede, integrale visie op een duurzaam ontwerp, zonder daarbij oog te verliezen voor de uitvoeringsdetails en de meet- en beheersystemen van duurzame gebouwen. 
• Je verruimt je netwerk tijdens de opleiding door interactie met de deelnemers en docenten die actief zijn in diverse sectoren

Wil je een toekomstgerichte en brede visie ontwikkelen op duurzaam ontwerpen, bouwen en wonen? Wil je concrete bouw- en materialenkennis opdoen, projecten in globo begeleiden en evalueren? Wil je zelf actief bijdragen tot de transitie naar een toekomstbestendige, gezonde en regeneratieve wereld? 

Dan is het Postgraduaat Mens- en Milieuvriendelijk Bouwen en Wonen zeker iets voor jou. 

De opleiding richt zich tot architecten, ontwerpers, ingenieurs, aannemers, bouwheren, projectontwikkelaars, stedenbouwkundigen, overheidsmedewerkers, medewerkers van intercommunales en nutsbedrijven, landmeters, makelaars en onderzoekers gericht op de bouwsector en de ruimtelijke ordening. 

Naast bouwprofessionals, richten we ons ook op deelnemers die binnen hun job beleidsmatig bezig zijn met woonaspecten of optreden als ‘brugfiguren’. Dankzij de opleiding zullen zij verschillende doelgroepen beter kunnen informeren en begeleiden.

Opbouw van de opleiding 

Het Postgraduaat Mens- en Milieuvriendelijk Bouwen en Wonen is opgebouwd uit 4 modules. Na een brede kijk op regeneratieve ontwikkeling in de eerste module focus je in de tweede module op het stedenbouwkundig niveau. Tijdens de derde module bestudeer je vervolgens alle aspecten van het concrete gebouw. 

Alles komt tot slot samen in de vierde module via enkele integratieoefeningen, werfbezoeken en een debat. Via een paper of ontwerpoefening maak je de vertaalslag naar de eigen omgeving.

Module 1
Kader voor toekomstbestendig ontwerpen van de woon- en leefomgeving

• Maatschappelijke uitdagingen op ecologisch, sociaal, ruimtelijk, demografisch, economisch en bestuurlijk vlak 
• Transitie naar een duurzame en inclusieve samenleving, transitiedenken en transitiemanagement 
• Algemeen kader van duurzame ontwikkeling 
• Historische scharnierpunten in duurzame ontwikkeling 
• Van nieuwe principes naar maatschappelijke verandering in duurzame ontwikkeling

Module 2
Toekomstbestendige, gezonde en inclusieve stedenbouw

• Historiek van de ruimtelijke wanorde, kader en principes voor toekomstbestendige, gezonde en inclusieve stedenbouw, inspelen op de context 
• De natuurlijke stad en gemeente: het landschap, ecosysteemdiensten, gezonde fysieke woonomgeving, regeneratief ontwerpen en lokale voedselproductie, strategie van de twee netwerken 
• De verbonden stad en gemeente: levendige kernen binnen een regionaal netwerk, kwaliteitsvolle kernverdichting en -versterking op maat van de stad en het dorp, nabijheid en centraliteit, het openbaar vervoersnetwerk en het fietsnetwerk als sturende drager voor ruimtelijke ontwikkeling, scenarioplanning 
• De aanpasbare stad en gemeente: herbestemming van brownfields, hergebruik van het bestaand patrimonium, veranderingsgericht bouwen, tijdelijk gebruik van leegstaande gebouwen, gemeenschappelijk wonen 
• De circulaire stad en gemeente: gesloten kringlopen (water, energie en materialen), duurzame energieopwekking op wijkniveau, symbiosis op wijk- en stadsniveau 
• De inclusieve stad en gemeente: ontwerpen met aandacht voor doelgroepen (bouwblokrenovatie, wonen op gemeenschapsgrond, sociaal collectief wonen en huren, kindvriendelijke stedenbouw, ...), universal design 
• Financiële haalbaarheid en ruimteboekhouding, kwaliteitsbewaking en beleid als sturing

Module 3
Een toekomstbestendig gebouw

• Introductie: duurzaamheid als kwaliteit, inclusief bouwen met en voor kwetsbare doelgroepen, klimaatbestendig bouwen, ontwerpen in functie van verandering 
• Een circulair gebouw: principes van circulair en veranderingsgericht bouwen, duurzaam materiaalgebruik, bouwen met hout, strobalen, kalkhennep, leem, bamboe, houtgebruik zonder chemische verduurzaming, gezonde en milieuverantwoorde binnenafwerkingsmaterialen, selectief slopen en ontmantelen van gebouwen
• Een gezond gebouw: diverse aspecten van het binnenmilieu, luchtkwaliteit en ventilatie, emissies en emissiearm ontwerpen 
• Een energieneutraal/-positief gebouw: bioklimatisch ontwerpen, energiepositief bouwen, wind- en luchtdicht bouwen, toekomstbestendige renovatie, duurzame energieopwekking op gebouwniveau, warmteterugwinning uit kringlopen, belang van licht en energiezuinige verlichting in gebouwen 
• Een waterneutraal/-positief gebouw: hergebruik van hemelwater en grijs water, hemelwaterinfiltratie en -buffering 
• Een groen gebouw: groendaken en geveltuinen 
• Evaluatie van gebouwen en materialen: evaluatiemethodes op gebouw-, element- en productniveau, labels 
• Het bouwproces: werken in bouwteam, beheer en nazorg, groen aanbesteden

Module 4
Praktijk en integratie

In dit opleidingsonderdeel komen alle aspecten en alle niveaus samen zodat de complexiteit en verbanden zichtbaar worden. We zorgen voor een kruisbestuiving tussen theorie en praktijk. 

Concreet bestaat deze module uit het maken van een paper of ontwerp binnen jouw interesse en werkveld, relevant binnen de opleiding. Daarnaast neem je deel aan integratieoefeningen en een debat, en bezoek je diverse voorbeeldprojecten.

In deze module werk je in kleine groepen en zo interdisciplinair mogelijk. Zo kan je leren van de andere deelnemers en elkaar aanvullen. Deze module rond je af met de voorstelling van jouw paper of ontwerp in de vorm van een presentatie en tentoonstelling aan een jury.

Dit postgraduaat is een samenwerking met 

VIBE vzw
Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen KU Leuven
Faculteit Architectuur KU Leuven

Data en tijdstip 

De opleiding start op 26 september 2023 en loopt tot 25 juni 2024. 
Er is geen les tijdens schoolvakanties. 
De lessen vinden wekelijks plaats op dinsdag van 13 tot 21.15 uur. Tussenin worden pauzes voorzien. 
We voorzien een combinatie van hoorcolleges, online lessen, workshops, debatten en studiebezoeken. 

Plaats 

De lessen vinden plaats op de KU Leuven - Gent op campus Rabot. Gebroeders De Smetstraat 1, 9000 Gent.

Inschrijven

Iets voor jou, maar heb je nog vragen? Boek dan je studieadviesgesprek met programmacoördinator Petra Deschacht

Deelnameprijs is 4.400 euro
Als VIBE-lid geniet je een korting van 10% op de deelnameprijs en betaal je 3.960 euro.

Omwille van het interactieve karakter van deze opleiding is het aantal deelnemers beperkt.

In de deelnameprijs zijn deelname aan de lessen, digitaal cursusmateriaal, catering en verzekering inbegrepen. Je ontvangt ook een studentenkaart KU Leuven.

Bespaar op je deelnamekosten via de kmo-portefeuille.
Ons erkenningsnummer is DV.O102270. Bij het aanvragen van je tegemoetkoming kies je als Thema Beroepsspecifieke competenties.

Programmacomité 
De supervisie gebeurt door het programmacomité dat instaat voor een kwalitatieve, wetenschappelijk onderbouwde en praktijkgerichte opleiding. Dit comité is samengesteld uit academici van de betrokken partners en externe experten. 

Getuigschrift 
Als je de opleiding succesvol beëindigt, krijg je een decretaal erkend getuigschrift Postgraduaat Mens- en Milieuvriendelijk Bouwen en Wonen uitgereikt door KU Leuven. Aan de opleiding zijn 25 ECTS-punten verbonden.

Toelatingsvoorwaarden 
Als deelnemer beschik je over een masterdiploma. 
Heb je een bachelordiploma? Dan beslist het programmacomité op basis van jouw schriftelijke motivatie over je toelating. Een brede interesse voor toekomstbestendig ontwerpen en bouwen van de gebouwde en niet-gebouwde woon- en leefomgeving is in de eerste plaats van belang.

Erkenning

• Erkenning door BIV voor 20 uur permanente vorming.
• Deze opleiding is erkend voor Vlaams Opleidingsverlof met erkenningsnummer OBD-1000974.
• Deze opleiding is erkend voor Betaald Educatief Verlof in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met dossier nr. BR-80-2021.

VIBE vzw, Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen KU Leuven, Faculteit Architectuur KU Leuven

"De opleiding is best wel intensief, maar de wekelijkse afspraak met de vaste groep van medestudenten – elk met zijn/haar specifieke ervaring – is een enorm pluspunt." 
Katrijn Gijsel, beleidsmedewerker klimaat, Provincie Oost-Vlaanderen

Als economist was ik misschien het buitenbeentje in de groep. De wetenschappelijke onderbouw over de ecologische problematieken en de het concept omtrent de “regeneratieve stad”, hebben me een beter zicht gegeven op het belang en de mogelijkheden om de vastgoedsector te verduurzamen. Het was voor mij een bevestiging om mee vorm te geven aan een duurzame transitie in de business." 
Sara Lybaert, sustainability consultant